Pojmovnik

Javna odgovornost podrazumijeva da javnost ima uvid u aktivnosti koje provode institucije javnog sektora. Revizija učinka je jedan od načina da javnost (Parlament, Vlada, poreski obveznici, potencijalni investitori i drugi) ima uvid. Na taj način se može dobiti odgovor da li se za novac dobila odgovarajuća vrijednost i da li se novac mogao trošiti na racionalniji i pametniji način.

Postupci koji se odnose na nabavke robe, usluga ili radova koje provodi ugovorni organ ili sektorski ugovorni organ u skladu s odredbama Zakona o javnim nabavkama BiH i podzakonskih akata. Ugovorni organ, u smislu ovog zakona, je svaka institucija vlasti na državnom, entitetskom ili lokalnom nivou; pravno lice koje je osnovano za određenu svrhu s ciljem zadovoljavanja potreba od opšteg interesa, a koje nema industrijski ili komercijalni karakter (finansirano je, najvećim dijelom, iz javnih sredstava, ili nadzor nad upravljanjem vrši ugovorni organ definisan na prethodni način ili više od polovine članova skupštine, upravnog ili nadzornog odbora su imenovani ili izabrani predstavnici ugovornih organa definisanih na prethodni način); te asocijacija koju su formirali jedna ili više institucija vlasti ili pravna lica definisani kao prethodno.

Prema definiciji iz MSR, javni sektor su nacionalni i regionalni (na primjer državni, pokrajinski, teritorijalni) organi, lokalni organi (npr. gradski, opštinski) i s njima povezani entiteti – subjekti (na primjer: agencije, odbori, komisije, preduzeća).

Pod javnim sektorom Republike Srpske, za potrebe ovog dokumenta, smatraju se sljedeće organizacije javnog sektora: korisnici sredstava budžeta Republike Srpske, jedinice lokalne samouprave i korisnici sredstava budžeta jedinica lokalne samouprave, vanbudžetski fondovi, agencije i druge institucije, javna preduzeća, ustanove i organizacije u kojima je Republika Srpska većinski vlasnik.

Entitet koji ima sljedeće karakteristike:

a) To je entitet sa pravom da ugovara u svoje ime;

b) Ima finansijsko i poslovno ovlašćenje da obavlja djelatnost;

c) Prodaje robu i usluge, u redovnom toku svog poslovanja, drugim entitetima radi ostvarivanja dobiti ili potpunog pokrića troškova;

d) Ne oslanja se na stalno državno finansiranje da bi održao stalnost poslovanja (osim nabavke proizvoda u okviru nezavisne transakcije); i

e) Kontrolisan je od strane entiteta iz javnog sektora.

(Radi jasnoće vidjeti pod: Entitet i Entitet javnog sektora)

Pojam javno preduzeće obuhvata, dakle, i tržišno orijentisana preduzeća, kao što su komunalne službe i finansijske institucije. Javna preduzeća se u suštini nimalo ne razlikuju od entiteta sa sličnom djelatnošću u privatnom sektoru, odnosno – u načelu javna preduzeća posluju da bi ostvarila profit. Ipak, neka od javnih preduzeća imaju određene obaveze vršenja usluga za zajednicu, u okviru kojih se od njih zahtijeva da određenim pojedincima ili organizacijama u zajednici obezbjeđuju robu i usluge besplatno ili po značajno nižim cijenama.